Sportowa historia cmentarza przy Wybickiego
Na Chełmińskim Przedmieściu w Toruniu można natknąć się na groby Grzegorza Duneckiego, Zbigniewa Raniszewskiego, Józefa Rembeckiego, leży tam także Marian Rose.
Cmentarz przy Wybickiego odwiedziliśmy wspólnie z przewodnikiem po Toruniu Pawłem Bukowskim. Nasz spacer rozpoczęliśmy od wizyty przy grobie jednego z najpopularniejszych żużlowców w historii toruńskiego speedwaya i patron naszej Motoareny. Chodzi oczywiście o Mariana Rosego.
Na nagrobku jest napisane „zginął śmiercią tragiczną w 1970 roku”. Do wypadku doszło na torze w Rzeszowie. Pogrzeb w Toruniu był wielką manifestacją miłości do żużla i wielkim hołdem dla tego wybitnego sportowca.
Całkiem niedaleko żużlowca spoczywa z kolei Grzegorz Dunecki. To on jest patronem Stadionu Miejskiego przy ulicy Bema. Był zawodnikiem Pomorzanina, Mistrzem Polski w biegach na 200 metrów, sześciokrotnym Wicemistrzem Polski na 100, 200 metrów i przez płotki.
Podczas wizyty na cmentarzu pojawiliśmy się również przy grobie Józefa Rembeckiego.
To był wybitny piłkarz, który był pierwszym reprezentantem Polski powojennym z tego regionu.
Miał piękną kartę drugo-wojenną, brał udział w konspiracji. To spowodowało jednak „paraliż” jego kariery, bo kiedy wyszło na jaw, że był członkiem konspiracji, ówczesne władze zadbały o to, by więcej nie reprezentował kraju.
Nieco bliżej ulicy Wybickiego można znaleźć grób Zbigniewa Raniszewskiego.
Zginął w Wiedniu w trakcie zawodów. Do dzisiaj nie wiadomo, co faktycznie tam się wydarzyło, jak wiele uchybień organizacyjnych zostało tam popełnionych.
Dodajmy, że sam cmentarz przy Wybickiego założono w 1919 roku.
W czasie gdy powstawała nekropolia tutaj było pustkowie. Budynki, które są dookoła nekropolii to lata 20 i 30. Część ulicy Żwirki i Wigury była nazywana toruńskim Żoliborzem właśnie ze względu na architekturę.
Pomału cmentarz był wchłaniany, potem pojawiły się nowe osiedla, nowe zakłady pracy, kiedyś znajdowało się tutaj Torpo i w końcu nekropolia została „osaczona”.
Podczas naszego spaceru, Paweł Bukowski opowiadał także o grobach redemptorystów z Torunia oraz nagrobkach Jana Drzewieckiego czy Leszka Zaleskiego. Posłuchajcie całego wywiadu, który publikujemy poniżej.
Rozmawiał Michał Mrozek.