Przejdź do menu głównego Przejdź do treści

REKLAMA

Warta miliony moneta wróciła do Torunia

Bezcenny eksponat wrócił do naszego miasta.

Moneta Holey Dollar Fot. © UMT 2025, autor: Sławomir Kowalski, licencja: CC BY-NC 4.0
Fot. © UMT 2025, autor: Sławomir Kowalski, licencja: CC BY-NC 4.0

Szacowany czas czytania: 02:57

Moneta Holey Dollar wróciła do Torunia

Po wieloletnich poszukiwaniach i międzynarodowej współpracy, do Muzeum Okręgowego w Toruniu powróciła bezcenna moneta Holey Dollar z 1813 roku, odzyskana dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz australijskich organów ścigania. Ten unikatowy numizmat, będący symbolem narodowym australijskiej numizmatyki, po latach tułaczki na międzynarodowym rynku antykwarycznym, znów znajduje się w Polsce, wzbogacając kolekcję toruńskiego muzeum.

– Powrót monety to bardzo ważna część strategii Ministerstwa Kultury. My odzyskujemy nasze skradzione dziedzictwo. Takie obiekty, jak obrazy, stare księgi, czy tak jak dzisiaj monety, które zostały kiedyś skradzione z państwa polskiego, teraz trafiają na swoje miejsca. Bardzo się cieszę, że Holey Dollar wróciła do toruńskiego muzeum. To jest dla nas bardzo ważne, żeby takie obiekty we współpracy z rządami innych państw właśnie trafiały na swoje miejsce. Warto podkreślić, że jesteśmy jednym z pionierów w Europie jeśli chodzi o restytucję dóbr kultury – podkreśla Marta Cienkowska, podsekretarz w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. – Ta historia jest niesamowita, trochę kryminalno-detektywistyczna, bo przeprowadzone zostało bardzo duże śledztwo w sprawie tego, gdzie ta moneta się znalazła, jak ona została skradziona i jaka potem była jej historia. Moneta w tej chwili jest warta ponad 2 miliony złotych, ale myślę że po tej historii jej wartość wzrosła. 

– To wspaniały dzień. Wraca element dziedzictwa naszego miasta. Niestety utracony, ale szczęśliwie odzyskany. Bardzo się z tego powodu cieszymy, bo to część pięknej kolekcji Walerego Amrogowicza, która została przekazana jeszcze przed wojną Towarzystwu Naukowemu w Toruniu, a potem muzeum. Pielęgnujemy nasze dziedzictwo, dlatego z radością przyjmujemy powrót takiego skarbu do naszych zasobów. To też dzień, kiedy wyraźnie widzimy zjednoczenie, łączność kultur, w tym przypadku australijskiej i polskiej – mówi Rafał Pietrucień, zastępca Prezydenta Miasta Torunia.

Holey Dollar to nie tylko najstarszy środek płatniczy wytworzony na terenie Australii, ale również świadek historii i zmagań o zachowanie dziedzictwa kulturowego. Moneta została wybita na srebrnym dolarze hiszpańskim Karola III, pochodzącym z meksykańskiej mennicy z 1777 roku, co dodatkowo podkreśla jej wyjątkowość i wartość historyczną. Stan, w jakim się zachowała, sugeruje, że nigdy nie była używana w regularnym obrocie płatniczym, co czyni ją jeszcze bardziej wyjątkową.

Historia Holey Dollar to opowieść pełna detektywistycznych zwrotów akcji. Moneta ta, po zakupieniu przez polskiego kolekcjonera Walerego Amrogowicza w Amsterdamie w 1914 roku, stała się częścią jego imponującej kolekcji numizmatycznej. Po śmierci Amrogowicza w 1931 roku, jego zbiory, w tym Holey Dollar, trafiły do Towarzystwa Naukowego w Toruniu, a następnie do Muzeum Okręgowego. Przez lata, moneta przetrwała dwie wojny światowe oraz okres komunizmu, by ostatecznie zostać skradzioną w latach 2008–2017 i trafić na rynek międzynarodowy. Odzyskanie jej w 2022 roku w Australii było możliwe dzięki niezwykłemu zaangażowaniu i współpracy na najwyższym poziomie.

(PS)

Czytaj też pozostałe wiadomości z Torunia i okolic:

Sprawdź również, co się dzieje na naszym radiowym Facebooku:

REKLAMA