Gwara toruńska. Znacie te wyrażenia?

Dzisiaj obchodzimy Europejski Dzień Języków – święto mające na celu podkreślenie, jak ważne jest uczenie się języków obcych oraz propagowanie różnorodności językowej i kulturowej Europy. W związku z tym sprawdziliśmy, czy gwara toruńska jest znana i wciąż praktykowana przez mieszkańców Torunia.

Jo. Jo? Joooo

Gwara toruńska to słowa, które w charakterystyczny sposób są używane przez mieszkańców Torunia. Nikogo nie zdziwi fakt, że najbardziej znanym i najczęściej używanym wyrażeniem jest „jo”. To jedna z nielicznych pozostałości gwary toruńskiej, która przeniknęła do codziennego języka potocznego.

„Jo” jest nie tylko partykułą wyrażającą twierdzącą odpowiedź, ale również może przybrać formę pytajnika albo wyrażenie zaniepokojenia lub zdziwienia.

Zapytaliśmy mieszkańców Torunia czy znają również inne zwroty i wyrażenia będące częścią gwary toruńskiej:

Rojber – to na dziecko się mówiło jak broiło, taki łobuziaczek. Sznytka mówili kiedyś na kanapkę. Halba to mówili o alkoholu, kupimy halbę. Kiedyś mówili hajcuje (pali się), wiem bo sama piec (kaflowy) miałam.

Sznek z glancem to jest drożdżówka z lukrem.

Gwara toruńska

Gwara Toruńska jest charakterystyczna dla obszarów, które kiedyś znajdowały się w zaborze pruskim. Większość tych słów ma więc pochodzenie niemieckie:

Szlauchem dostaniesz. Czasami chłopcy byli niegrzeczni to im się groziło. Hajcuje, o tak, nawet w piecu się hajcuje, też tak się mówiło bo paliliśmy w piecach.

(…) rojber? Brojarz. Szajba? Taka głupawka. Dyduch? Smoczek dla dziecka.

Pochodzę z Borów Tucholskich, ale od 40-lat mieszkam w Toruniu. Sznek z glancem to jest drożdżówka z dużą ilością kruszonki i z taką polewą cukrową.

Jestem torunianką od zawsze, także standardowo „jo”. (…) rojber? Łobuz. Hajcować? Palić się. Sznek z glancem? Pomalowana twarz? A nie – to drożdżówka.

Sprawdź również: Wojciech Konikiewicz: „Kosmos Sztuki” może wypromować Toruń i Kopernika

(AS)