Drogi, kultura, sport, zadłużenie. Na pytania odpowiadają kandydaci na prezydenta Torunia (część I)
W niedzielę wybory samorządowe.
7. kwietnia ruszymy do urn, by wybrać swojego przedstawiciela w Radzie Miasta, Sejmiku Województwa oraz zagłosować na kandydata na prezydenta Torunia. Przypomnijmy, że o najważniejszy fotel w Grodzie Kopernika ubiega się 8 osób. Redakcja Radia GRA przygotowała kilka ogólnych pytań do kandydatów, a odpowiedzi sztabów będziemy prezentować w dwóch osobnych artykułach.
Redakcja nie ingerowała w treść wypowiedzi, prosiliśmy jednak kandydatów, by swoje myśli zawarli w określonej wcześniej liczbie tysiąca znaków.
Pytanie Radia GRA. Jak powinna wyglądać w przyszłości drogowa mapa Torunia? Jak rozwinąć komunikację miejską?
Maciej Cichowicz (KWW KONFEDERACJA I BEZPARTYJNI SAMORZĄDOWCY):
Dokończone inwestycje w głównym układzie drogowym, ale nie trasami dwujezdniowymi tylko normalnymi ulicami z rondami z równą nawierzchnią. Z ulicami, które będą łączyć, a nie dzielić mieszkańców. Ulica Wybickiego i Grunwaldzka, bez niszczenia ogrodu w zabytkowej kamienicy, Olsztyńską do granic miasta z wyremontowanym przejazdem kolejowym i rondami. Przebudowana Skłodowskiej-Curie, aby bezkolizyjnie wjechać na Trasę Raczkiewicza. Bez Trasy Staromostowej na Podgórzu.
Komunikacja miejska: nowoczesny tabor i większa częstotliwość. Bilety kwartalne po 200 zł, ale sprzedawane jako element karty mieszkańca z dodatkowymi zachętami np. darmowe bilety do muzeów toruńskich.
Paweł Gulewski (KKW KOALICJA OBYWATELSKA):
Drogi w mieście mają służyć przede wszystkim torunianom i odwiedzającym nasze miasto turystom, dlatego priorytetem jest wyprowadzenie ruchu tranzytowego z Torunia. Służy temu inicjatywa Północnej Obwodnicy, która równocześnie pozwoli na wyznaczenie nowy terenów pod zabudowę mieszkaniową oraz rozwój przemysłu. Do tego dochodzi konieczność przebudowy ulicy Olsztyńskiej, a dzięki tej inwestycji będziemy mogli usprawnić system komunikacji miejskiej dla Bielaw i Grębocina.
Moim celem jest komfortowy Toruń, gdzie tramwaje i autobusy są pierwszym wyborem mieszkańców. Dlatego będziemy tworzyć siatkę połączeń wspólnie z mieszkańcami, aby w pełni odpowiadała ich potrzebom. Z tego powodu proponuję rozpoczęcie prac nad projektem nowego mostu śródmiejskiego, który w końcu pozwoli połączyć tramwajem Lewobrzeże – to wspaniale, że udało się nam zbudować linię tramwajową na Jar, teraz musimy dać równe szanse południowej części Torunia, która rozwija się równie dynamicznie.
Dariusz Kubicki (KWW KOCHAM TORUŃ):
Komunikacja miejska to bardzo ważne zagadnienie, jest jak krew, która płynie w żyłach naszego miasta. Widzimy, że niektóre połączenia są nierentowne, niektóre bardzo nierentowne, do tego autobusy kursują zdecydowanie za rzadko. Nasza propozycja jest taka, by powoli – z zachowaniem ostrożności wpuścić na rynek przewozowy prywatnych przewoźników z mniejszymi samochodami. Tam gdzie jazda Jelczem czy Solarisem jest nieopłacalna, mniejsze busy mogłyby być doskonałym rozwiązaniem. Wiązałoby się to z udostępnieniem przystanków autobusowych na zasadach znośnych dla transportowców, oraz obniżeniem dla nich podatku od środków transportu.
Co ważne nie chce nigdy wprowadzić w Toruniu strefy zamkniętej dla samochodów z określonym typem napędu. Dlaczego? Bo Torunian na to nie stać, a samochód wciąż pozostanie jedynym środkiem transportu dla np. rodzin wielodzietnych, które autobusem nie pojadą – a przecież chcemy by w wyludniającym się Toruniu rodziło się wiele dzieci. Proponuję 45 minut za darmo w każdym parkometrze.
Adrian Mól (KW PRAWO I SPRAWIEDLIWOŚĆ):
Ogromną szansą rozwojową dla naszego miasta, ale również regionu będzie budowa drogi ekspresowej S10 między Toruniem a Bydgoszczą. Przypomnę, że ma być oddana w całości w trzecim kwartale 2026 roku. Jednak rodzi to także duże wyzwania związane z miejską infrastrukturą drogową na lewobrzeżu, czyli z przebudową części istniejących ulic, wiaduktu kolejowego przy placu Armii Krajowej, a także budową nowej drogi, tzw. trasy staromostowej.
Kolejnym istotnym wyzwaniem drogowym jest przebudowa ul. Olsztyńskiej, na którą mieszkańcy naszego miasta czekają od lat. Jednak realizacja tej inwestycji nie będzie możliwa bez pozyskania środków zewnętrznych. I trzecia niezwykle ważna kwestia to most zachodni. Dzięki staraniom radnych Prawa i Sprawiedliwości w przyszłym roku będziemy mieć już gotową koncepcję trzeciej przeprawy mostowej. W kwestii komunikacji miejskiej chyba wszyscy kandydaci są zgodni co do tego, że trzeba ją rozwijać. Można to robić poprzez wymianę i zakup nowoczesnego taboru, a także zwiększanie ilości połączeń w mieście.
Magdalena Noga (KWW KOALICJA RUCHÓW MIEJSKICH):
Toruń z infrastrukturą drogową jest miastem do remontu. Potrzebujemy ulic, a nie wielopasmowych tras szybkiego ruchu gdzie łatwo o śmiertelny wypadek. Musimy zbudować więcej dróg rowerowych i połączyć je z istniejącą infrastrukturą. Trzeba dokończyć inwestycje drogowe, ale zmienić ich parametry i ograniczyć koszty przeskalowanych inwestycji. Musimy uspokoić ruch i podnieść bezpieczeństwo mieszkańców. Musimy zaplanować inwestycje drogowe tak, by cały ruch tranzytowy wyprowadzić z miasta – obwodnica Torunia. Kolejna ważna rzecz: ścisła starówka powinna być dostępna do ruchu tylko w bardzo ograniczonym zakresie. Poprawa efektywności komunikacji publicznej to skrócony czas oczekiwania na przystankach, to tanie bilety i program zachęcający mieszkańców do pozostawienia samochodu oraz dalszy rozwój linii tramwajowych i autobusowych.
Bartosz Szymanski (KWW AKTYWNI DLA TORUNIA):
Przede wszystkim należy dokończyć wszystkie niepokończone inwestycje, typu zaczynające się i kończące nigdzie trasy średnicowe. Może nie jako autostrady, ale w formie możliwej do realizacji przy aktualnym zadłużeniu i nadającej funkcjonalność tym trasom. Olsztyńska, to konieczność oraz skomunikowanie z S10. To wszystko duże wyzwania z uwagi na fakt, że Unia na drogi już nie daje, państwowe fundusze też będą ograniczone, a budżet miasta samodzielnie tego nie dźwignie.
Jeżeli chodzi o komunikację miejską, to konieczne będzie zwiększenie częstotliwości kursowania. Trzeba też zmienić podejście i wprowadzić model oparty o linie szkieletowe i pomocnicze, co usprawni funkcjonowanie transportu publicznego. Lepsze skomunikowanie lewobrzeża to priorytet – tu stawiam na autobusy, bo to jest temat na już. Przydałoby się przedłużyć linię tramwajową na zachód jeżeli myślimy o strefie przemysłowej na terenach po Polchemie oraz połączyć torowiskiem pętlę Elana z pętlą Olimpijska, ale to pieśń przyszłości.
Piotr Wielgus (KKW LEWICA):
Inwestycje drogowe, które zamierzam zrealizować to: przebudowa DK nr 15 czyli ul. Olsztyńskiej, dokończenie Średnicówki od Sz. Chełmińskiej do ul. Okrężnej, budowa połączenia węzła trasy S10 Toruń – Podgórz z ulicą Andersa po śladzie istniejącej ulicy Drzymały, połączenie DK 91 z S10 w Czerniewicach. Należy kontynuować przygotowanie dokumentacji na budowę mostu zachodniego i zachodniej trasy mostowej.
Planowana droga, która wymaga zmiany parametrów i nowego projektu to: Trasa Wschodnia czyli nowy przebieg DK 91. Droga, z której zamierzam zrezygnować to Trasa Staromostowa na lewym brzegu Torunia. Drogi gminne na osiedlach powinny być z uspokojonym ruchem: wyniesione skrzyżowania i bezpieczne przejścia dla pieszych (strefy tempo 30 i woonerfy).
Tramwaj powinien stać się podstawą szkieletowego układu komunikacji miejskiej. Zamierzam rozbudować infrastrukturę tramwajową: przedłużyć linię tramwajową wzdłuż Curie – Skłodowskiej do Pętli Olimpijska, a w przyszłości do Grębocina wzdłuż ul. Olsztyńskiej, zbudować linię tramwajową na lewy brzeg Wisły, po Moście Piłsudskiego, do ul. Andersa z odnogą do dworca Toruń Główny. Zamierzam przedłużyć linię do Portu Drzewnego oraz dalej jako tramwaj metropolitalny.
Należy zwiększyć częstotliwość kursów autobusów i tramwajów, zainstalować elektroniczne tablice informacyjne tam gdzie ich brakuje. Zamierzam również wprowadzić darmowe przejazdy dla dzieci i młodzieży.
Michał Zaleski (KWW MICHAŁA ZALESKIEGO):
Drogowa mapa Torunia to aktualnie żywy, intensywnie rozwijający się organizm. Dzięki pracy na rzecz pozyskania funduszy europejskich, miasto skorzystało z okazji, która pojawiła się w momencie wstąpienia Polski do struktur unijnych. Oprócz dużych inwestycji, takich jak nowy most drogowy, trasy wylotowe i arterie śródmiejskie, od zawsze inwestujemy również w drobną infrastrukturę osiedlową. Komunikacja w mieście to przecież cały system, który obejmuje także jezdnie, chodniki, pobocza, systemy bezpieczeństwa, oświetlenie, znaki i inne. Dla naszego komitetu wyborczego niezbywalnym elementem każdej inwestycji jest właściwa przestrzeń dla pieszych, rowerzystów i innych uczestników ruchu.
Wszystkie plany trudno zawrzeć w krótkiej formie, warto natomiast wspomnieć następujące. Dziś Toruń planuje budowę kolejnego mostu przez Wisłę, przygotowując studium techniczne, ekonomiczne i środowiskowe. Nowy most powstanie na zachodzie miasta, łącząc Szosę Okrężną z ulicą Poznańską i drogą ekspresową S10. Połączone zostaną plac Niepodległości i Szosa Chełmińska poprzez nową ulicę i ścieżkę rowerową. Ronda, zarówno niewielkie, jak i duże, turbinowe, poprawiają płynność ruchu i bezpieczeństwo. Planuje się budowę nowych na północy miasta. Szosa Okrężna zostanie rozbudowana od ul. Łukasiewicza do skrzyżowania z Trasą Prezydenta Raczkiewicza. Ulica Olsztyńska zostanie przebudowana jako trasa wylotowa z miasta. Planowane są także dokończenie Trasy Prezydenta Władysława Raczkiewicza i północny odcinek Trasy Mostowej Wschodniej.
Pytanie Radia GRA: Jak rozwiązać w przyszłości problem zadłużenia miasta? Gdzie miasto powinno szukać cięć, a gdzie nie powinno być tych cięć?
Maciej Cichowicz (KWW KONFEDERACJA I BEZPARTYJNI SAMORZĄDOWCY):
Mikro inwestycje z mega korzyściami dla miasta. Żadnych pomysłów jak realizowana teraz Trasa Staromostowa pomiędzy Cmentarzem Jerzego, a Targowiskiem Miejskim. Droga Klasy G z przejściami dla pieszych co 500 metrów? Nie niszczmy miasta tylko uczyńmy je wygodnym dla mieszkańców. Dokładajmy pieniądze do prywatnych biznesów, nie musimy sami dźwigać inwestycji w przedszkola i żłobki. To jest dobre miejsce dla prywatnych przedsiębiorców, a my tylko dokładajmy dopłatę, aby miejsca w nich było w cenie samorządowych placówek.
Paweł Gulewski (KKW KOALICJA OBYWATELSKA):
Jestem zwolennikiem zrównoważonego zarządzania miastem. Każda kolejna inwestycja w toruńską infrastrukturę wymaga środków z budżetu państwa – Toruń nie może być miastem zapomnianym przez rząd i wiem, że ministrowie Myrcha i Karpiński będą mnie zawsze wspierać w walce o pieniądze dla naszego miasta. Jednak, najważniejszym w moim pomyśle na Toruń jest współdecydowanie mieszkańców o naszych inwestycjach i precyzyjne informowanie o sytuacji finansowej miasta, aby decyzje zapadały w efekcie dialogu i współpracy.
Mówiąc o zadłużeniu, podkreślam, że najlepszym sposobem na poradzenie sobie z nim jest sprawienie, że Toruń będzie atrakcyjnym miejscem do mieszkania, pracowania, zakładania rodziny oraz budowania swojego biznesu. Im więcej będą zarabiać torunianie, tym większy będzie budżet naszego miasta. Im więcej będzie mieszkańców Torunia, tym więcej pieniędzy będziemy mieli do dyspozycji w naszym budżecie. Jedno jest pewne – nie będę oszczędzać na zdrowiu, edukacji i ochronie środowiska.
Dariusz Kubicki (KWW KOCHAM TORUŃ):
Chcemy stworzyć w Toruniu warunki dla rozwoju przedsiębiorczości, poprzez obniżenie niektórych niekorzystnych podatków jak np. podatek od nieruchomości od prowadzonej działalności gospodarczej, czy podatek komunikacyjny. Pamiętajmy, że lwia część PIT I CIT trafia do budżetu miasta. Dodatkowo trzeba zająć się turystyką. Przyjmuje się, że jedno miejsce utworzone w turystyce powoduje powstanie trzech-czterech nowych miejsc w mieście w usługach towarzyszących i produkcji na potrzeby turystów. W tym momencie turystycznie jesteśmy gorsi od sąsiedniej Bydgoszczy.
Po krótkim przejrzeniu budżetu Torunia pewniakami są poniższe wydatki miasta (co najmniej ponad 10 mln zł oszczędności):
• Centrum Wsparcia Biznesu (przedsiębiorcy poradzą sobie sami, tylko im nie przeszkadzajmy) – 1 341 000 zł,
• promocja jednostek samorządu terytorialnego (ponad 1 milion to „kontakty zewnętrzne” i informacja!) – 2 473 000 zł (obniżymy o połowę) – 1 276 500 zł,
• utrzymanie Straży Miejskiej – 12 242 300 zł. Ponad 100 etatów! Część tej kwoty na pewno można zaoszczędzić reorganizując obowiązki i prawa przysługujące toruńskiej Straży Miejskiej. Ostrożnie oceniamy to na 2 000 000 zł,
• festiwale i imprezy kulturalne – 2 200 000 zł (obniżymy o połowę) – 1 100 000 zł,
• organizacja imprez kulturalnych – 816 019 zł (obniżymy o połowę) – 408 000 zł,
• dofinansowanie zadań z zakresu sportu na najwyższym poziomie rozgrywek – 8 280 000 zł (obniżymy o połowę) – 4 140 000 zł
Bartosz Szymanski (KWW AKTYWNI DLA TORUNIA):
Jedynym rozwiązaniem jest generowanie nadwyżek budżetowych pozwalających na spłatę zadłużenia, względnie restrukturyzacja, która pozwoli na oddech, ale tylko odsunie w czasie to co nieuniknione. To nie jest daleka przyszłość, bo za 2 lata będziemy mieli dług na poziomie 1.4 mld i problem z zaciąganiem nowych zobowiązań. Konieczny będzie przegląd inwestycji i albo wprowadzenie korekt w zakresach albo odsunięcie w czasie czy rezygnacja. Mam nadzieję, że uda się uniknąć cięć, bo już teraz usługi miejskie pozostawiają wiele do życzenia. Z pewnością nie można oszczędzać na bezpieczeństwie mieszkańców.
Adrian Mól (KW PRAWO I SPRAWIEDLIWOŚĆ):
Na to pytanie bardzo trudno odpowiedzieć. Na pewno nasza polityka powinna być zrównoważona. Każdy samorząd funkcjonuje w symbiozie z administracją rządową. Przed nami dużo niewiadomych w związku ze stosunkowo „świeżą” zmianą rządu, który planuje wygaszenie Programu Inwestycji Strategicznych. A przypomnijmy, że za jego pośrednictwem do samorządów trafiło ok. 100 mld złotych i było to bardzo istotne oraz potrzebne wsparcie różnych inwestycji. Czekamy z niecierpliwością jakie mechanizmy wspierające gminy zostaną przygotowane przez obecnie rządzących.
Magdalena Noga (KWW KOALICJA RUCHÓW MIEJSKICH):
Problem z zadłużeniem miasta nie do końca leży w gestii samorządu, ponieważ jak wiemy lwia część budżetu jest uzależniona od subwencji centralnych. To co możemy zrobić to rozsądnie inwestować czyli wydawać pieniądze nie na przeskalowane inwestycje, ale na inwestycje niezbędne i przede wszystkim takie, które przyniosą korzyści miastu.
Jak wiadomo walka z zadłużeniem to przede wszystkim ograniczenie wydatków. W przypadku Torunia nie możemy w żaden sposób ograniczać wydatków na funkcjonowanie urzędu czy na służbę zdrowia lub edukację. Edukacja jest bowiem najlepszą inwestycją, a inwestycje przynoszące największą korzyść to są inwestycje w ludzi w mieszkańców.
Zatem w pierwszej kolejności ograniczyć powinniśmy wydatki w przeskalowane wielkie inwestycje drogowe służące tylko i wyłącznie zewnętrznemu tranzytowi. Powinniśmy ograniczyć wydatki na inwestycje monumentalne, ale przede wszystkim takie, co do których nie mamy pewności iż przyniosą nam zamierzony skutek i służyć będą mieszkańcom, czyli takie jak ECFC. Walka z zadłużeniem to zwiększenie dochodów miasta. Nastąpi ono wtedy kiedy miasto nie będzie się wyludniać, a przedsiębiorcy będą chcieli prowadzić w nim działalność gospodarczą. Należy więc tworzyć warunki dla dobrego zamieszkania i dobrego prowadzenia działalności gospodarczej.
Piotr Wielgus (KKW LEWICA):
Zadłużenie należy zacząć spłacać i tak planować kolejne budżety roczne, aby nie obciążały przyszłych pokoleń. Sytuacja w jakiej znalazł się Toruń wymaga polityki nastawionej z jednej strony na ograniczanie niektórych wydatków inwestycyjnych, z drugiej strony na poszukiwanie nowych rozwiązań dla zwiększenia dochodów budżetowych. Zaplanowane w moim Programie inwestycje, mają zapewnione finansowanie ze środków rządowych i europejskich. Zamierzam również zwiększyć dochody budżetowe przez zwiększenie pozyskiwanych dotacji z funduszy europejskich na projekty miękkie w obszarze polityki społecznej. Uważam, że jesteśmy w stanie przeznaczać dodatkowo 2,5% wydatków budżetowych na spłatę długu, oprócz wydatków koniecznych na obsługę długu, które ponosimy aktualnie. Dzięki temu na koniec przyszłej kadencji, dług Torunia będzie poniżej 1 mld zł.
Na pewno nie powinniśmy oszczędzać na usługach publicznych i bieżącej działalności miasta, tak jak to jest obecnie. Zamierzam to zmienić. Wszelkie usługi publiczne realizowane przez miasto powinny być na jak najwyższym poziomie, ponieważ to wpływa na jakość naszego życia na co dzień.
Michał Zaleski (KWW MICHAŁA ZALESKIEGO):
Finanse miasta są bardzo stabilne, a wszelkie próby negowania tego stanu rzeczy są elementem gry wyborczej. Pamiętajmy, że od zawsze planowane są tak, by maksymalnie efektywnie wykorzystać środki zewnętrzne na inwestycje. Duże projekty realizowano w czasie, gdy koszty były niższe, dodatkowo – wykorzystując zewnętrzne fundusze.
Zamiast ciąć bardzo mocno namawiamy by rozwijać dochody miasta. Nasz program wyborczy „Postaw na wzrost” opiera się na wzroście gospodarczym, zwiększając dochody miasta oraz bogactwo mieszkańców. Stawiamy na innowacyjną gospodarkę, wspierając lokalnych przedsiębiorców i przyciągając inwestycje krajowe i międzynarodowe. Mimo wyzwań już dziś toruńskie firmy rozwijają się dynamicznie, a chcemy by to tempo wzrosło.
Miasto aktualnie zapewnia dobre warunki dla przedsiębiorczości różnej skali. Sektor prywatny odgrywa tutaj kluczową rolę. Toruń rozwija się jako centrum handlu, transportu, finansów i nowoczesnych technologii. Dzięki wysokokwalifikowanym miejscom pracy, średnie wynagrodzenie w Toruniu jest najwyższe w województwie i konkurencyjne w skali kraju. Planowane jest tworzenie nowych miejsc pracy, które zapewnią godne zarobki dla mieszkańców. Celem najwyższym jest zapewnienie, żeby wszyscy mieszkańcy mogli skorzystać z rozwoju gospodarczego miasta.
Czytaj też: Na kogo zagłosujemy w Toruniu? [WSZYSCY KANDYDACI]
W piątek rano na naszym portalu pojawi się druga część artykułu. Zadamy w niej następujące pytania.
Toruń miastem sportu, Toruń miastem kultury czy… ?
Dlaczego byłbym lepszym prezydentem Torunia niż inni kandydaci?
(MM)