Najwyższa Izba Kontroli przyjrzała się realizacji wybranych inwestycji w sześciu województwach. Nieprawidłowości wykryto m.in. w toruńskim szpitalu.
Kontrole w sześciu województwach
Na celowniku Najwyższej Izby Kontroli znalazło się sześć województw, a dokładniej 16 znaczących inwestycji o łącznym koszcie przekraczającym 2 miliardy złotych. Przeprowadzone kontrole ujawniły, że aż 14 z nich zrealizowano z naruszeniem prawa. Nieprawidłowości dotyczyły m.in. naruszenia prawa zamówień publicznych oraz niezgodności z dokumentacją projektową.
Kontrola, obejmująca lata 2010-2022, miała na celu zbadanie prawidłowości zaplanowania, przygotowania i przeprowadzenia wybranych inwestycji. Mimo że podmioty były przygotowane organizacyjnie i finansowo, to jednak w praktyce niemal wszystkie etapy procesu inwestycyjnego obarczone były nieprawidłowościami. W efekcie, blisko 450 milionów złotych wydano z naruszeniem prawa.
Wśród stwierdzonych nieprawidłowości znalazły się przypadki niezachowania rzetelności w procesie kompletowanie dokumentacji projektowej, nieprawidłowego utrzymania powstałych obiektów budowlanych oraz wypłaty wykonawcom wynagrodzenia niezgodnie z zawartymi umowami. Wykazano, że w niektórych jednostkach naruszenia prawa mogły mieć negatywny wpływ na wybór wykonawcy i zachowanie zasad uczciwej konkurencji.
W 14 z 16 przedsięwzięć na etapie realizacji inwestycji wystąpiła potrzeba korekty uprzednio zaplanowanych robót. W niektórych przypadkach prowadziło to do zmian umowy niezgodnie z obowiązującymi przepisami. Wiadomo także, że w 50% przypadków inwestycje zakończono z opóźnieniem.
Wojewódzki Szpital Zespolony w Toruniu
Na niechlubnej liście NIK-u znalazła się przebudowa i rozbudowa Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Toruniu. Nieprawidłowości wykryto na dwóch etapach – przygotowania inwestycji oraz jej utrzymania i rozliczenia.
Według raportu, pracownicy Kujawsko-Pomorskich Inwestycji Medycznych nie mieli informacji o całokształcie planowanej inwestycji i w efekcie wykonanie jednej z umów z projektantem wstrzymano na ponad dwa lata.
Spółka poniosła koszty ugody sądowej w wysokości 483,6 tys. zł
– podaje Izba.
Dodatkowo umowę na roboty budowlane zmieniano 20-krotnie, a zakres i wartość zmian wykraczała poza pierwotne zobowiązania. W konsekwencji roboty zakończyły się ponad dwa lata po terminie. Ich koszt był wyższy od pierwotnej wartości kontraktu o prawie 90 tysięcy złotych. Spółka miała też zlecać dodatkowe prace, wykraczające poza przedmiot zamówienia (naruszając prawo zamówień publicznych). Chodziło o zwiększanie liczby pięter garażu wielopoziomowego szpitala.
Spółka nie przeprowadziła dwóch obowiązkowych półrocznych przeglądów okresowych dwóch budynków
Poprosiliśmy Kujawsko-Pomorskie Inwestycje Medyczne o komentarz. W uzyskanej odpowiedzi czytamy, że (w odniesieniu do zarzutów dot. przygotowania inwestycji) należy wziąć pod uwagę to, że okres przygotowania inwestycji wydłużył się znacznie m.in. z powodu zmian, które zaszły w strukturach szpitala. Projekt, a następnie kontrakt wykonawczy miał być wynikiem szeregu ustaleń i decyzji podejmowanych na przestrzeni czasu przez właściciela spółki, najczęściej na wniosek samej lecznicy.
Nadmienić należy, że NIK pozytywnie ocenił działalność Spółki na polu „Utrzymania inwestycji”, wskazując w Wystąpieniu pokontrolnym, że obiekty znajdują się w dobrym stanie technicznym, zostały wzniesione zgodnie z zatwierdzonym projektem budowlanym. Najwyższa Izba Kontroli oceniła, że Spółka rzetelnie zorganizowała nadzór nad inwestycją
– informuje dr n. hum. Małgorzata Tkacz, główny specjalista ds. informacji i promocji KPIM.
Spółka podkreśla również, że według oceny NIK książki obiektów budowlanych były prowadzone prawidłowo. Dodatkowo wyniki okresowych kontroli dokumentowano prawidłowo, choć pojawiły się błędy w dwóch przypadkach.
Zlecenie dodatkowych prac
W „Rozliczeniu inwestycji” nie stwierdzono nieprawidłowości w działalności spółki. W ocenie NIK Spółka wydatkowała środki publiczne zgodnie z zapisami umowy na roboty budowlane i zawartymi aneksami. Nie stwierdzono nieprawidłowości w sposobie dokonywania rozliczeń z wykonawcą
– dodaje Tkacz i podkreśla, że Kujawsko-Pomorskie Inwestycje Medyczne stoją na stanowisku, że zamówienie uzupełniające na przeprojektowanie garażu zostało udzielone zgodnie z przepisami prawa, ponieważ – z technicznego punktu widzenia – nie mamy do czynienia z dobudową czwartej kondygnacji, a z nadbudową trzeciej. Zamówienie uzupełniające zostało przewidziane przez SIWZ oraz w ogłoszeniu o udzielenie zamówienia.
Zauważyć należy, że w związku z rozległym zakresem świadczonych przez szpital usług zdrowotnych stało się konieczne zapewnienie większej liczby miejsc parkingowych, dlatego też zadecydowano o wspomnianej wyżej nadbudowie trzeciej kondygnacji
– wyjaśnia Tkacz.
KPIM tłumaczą również, że na wzrost nakładów na inwestycję wpływ miała pandemia COVID 19 i związany z nią niemożliwy do przewidzenia wzrost cen materiałów budowlanych, ich ograniczona dostępność i wzrost kosztów pracy.
